zaterdag 24 oktober 2009

Foto's trekken en laten trekken

Je mag dan wat weten over fotografie, en dan ben jij ook degene die de foto's neemt op vakantie. Maar omdat je het zelf doet (en dat blijkt meestal de man te zijn in het gezin) sta je er bijna nooit zelf op. Of het is een vreselijk geposeerde foto die je partner neemt. Of je neemt een "signature photo" waarbij je er zelf ergens in een weerspiegeling bij opstaat (zoals op de foto hierbij). Dat is een ingenieuze truc die ook trouwens ook al door middeleeuwse schilders werd toegepast. Kijk bijvoorbeeld naar het portret van Giovanni Arnolfini en zijn vrouw uit 1434 door de Vlaamse meester Jan van Eyck ( http://nl.wikipedia.org/wiki/Portret_van_Giovanni_Arnolfini_en_zijn_vrouw ).
In elk geval, als dat niet gaat of niet wenselijk is, kan je nog steeds beslissen om eens een foto te laten trekken door een toevallige voorbijganger. En dan krijg je één of meerdere van de volgende problemen: ofwel is de kadrering niet goed (je voeten staan er niet op, het onderwerp staat achter je rug,...), ofwel is de scherpstelling fout (scherptediepte kan wel worden benut om delen bedoeld onscherp te houden), ofwel is de foto te licht of te donker.
In de tijd van de analoge camera was meerdere foto's laten trekken zowat het enige dat je kon doen. Dat hielp voornamelijk bij een groepsfoto om de kans te verhogen om er allemaal lachend op te staan. Het haalde niet echt iets uit bij belichting, focussering of kadrering. Dan kreeg je later gewoon 2 of 3 dezelfde verkeerd getrokken foto's te zien.
In het digitale tijdperk van vandaag is het anders. Belichting en focussering zijn nauwelijks nog een probleem. Immers, digitale camera's hebben allemaal een automatische belichtingsstand en autofocus. Al kan je nog de mist ingaan, bij tegenlicht of bij 2 personen met achtergrond in het midden bij voorbeeld. Kadrering blijft daarentegen wel nog een heikel punt. Je kan op voorhand enkel wat goedbedoelde raad geven en het beste hopen.
Maar er is 1 enorm voordeel tegenover de goeie ouwe analoge tijd: je kan de getrokken foto's onmiddellijk controleren. Tegenwoordig laat ik altijd 2 foto's trekken ("nog eentje voor de zekerheid"). Vaak is het dan nog steeds een armzalig resultaat of heb je 2 identieke foto's. Het is natuurlijk vervelend om de vriendelijke voorbijganger te vragen om het nog eens over te doen, zeker wanneer die al dadelijk vraagt van "Is het goed?" -- alsof hij weet dat hij er niet veel van kan, of denkt dat ik Pietje Precies ben. Indien nodig lukt het mij met een kwinkslag meestal echter wel, en anders wacht ik gewoon even en vraag het aan een volgende passant.
Voorkomen is echter beter dan genezen. Daarom stel ik doorgaans de camera al in op voorhand. En leg ik al tegelijk uit hoe en wat ik er graag op wil. En hoe de kadrering het beste is (liggend of staand, ten voeten uit of tot middel, de achtergrond links of rechts). Ik kijk ook even uit voor ik iemand aanspreek. Een persoon met zelf een deftig fototoestel op de buik is een plus, maar ook dat geeft geen enkele garantie van de kunde van de eigenaar! Soms is mijn inschatting duidelijk verkeerd wanneer ik hoor zeggen "Doe jij dat maar, schat". En zo krijg je toch ook wel eens een mooie foto waar je zelf bij- of opstaat.
En als het allemaal toch mislukt, dan is er nog de ultieme redding: photoshop. Om gesloten of rode ogen bij te werken, de kadrering te verbeteren, een detail uit te lichten, of brightness/contrast te verbeteren. Maar ik ben geen liefhebber van achteraf digitaal retoucheren en probeer het de 1ste keer goed te doen. Soms kan je er wel een foto mee "redden", ook al komt het nooit zo goed als wanneer de foto van de 1ste keer goed getrokken was. Want veel kleur- en tintinformatie is verloren, en dat wordt dan aangevuld en uitgerokken en geïnterpoleerd door het programma. dat kan voor een stuk wel verholpen worden door high dynamic range (HDR) imaging, een nieuwe ontwikkeling die een foto "knapper" en "beter" maakt, of beter: een reeks foto's. Dat kan tot een mooi resultaat leiden, zeker in moeilijke lichtomstandigheden (namelijk bij sterk contrast). Anderszijds kan een sterk contrast soms juist een mooier effect geven.
En tot slot heb ik ook nog iets veel beters uitgevonden! Enkele jaren geleden kocht ik een fototoestel voor mijn toen 7-jarige dochter, en zij trok en trekt fotootjes waar ik ook op sta, foto's die ik nooit zou trekken, slechte (onscherp, zonder onderwerp, scheef...) maar ook verrassend en goeie -- niet gehinderd door enige kennis terzake. Ik zie foto's met "special effect", of vanuit kikkerperspectief, of onderwerpen van hun kinderlijke interesses, onbevangenheid of curiositeit. Het is zeker de moeite. In het begin waren veel foto's waardeloos en onscherp, maar de kwaliteit verbeterde verbazingwekkend snel. En zij leerde mij hoe je met dat fototoestel ook filmkes kon maken! Dat deed ik met een aparte camcorder, maar sindsdien ook wel met de fotocamera. Die digitale dingen convergeren steeds meer, maar dat is een ander verhaal.
(foto: tsa.gov)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Zoeken in deze blog