Wat moeten -- of mogen -- we vandaag nog doen als we milieubewust, of "eco", willen zijn? Is het bij voorbeeld tegenwoordig "not done" om met het vliegtuig op vakantie te gaan of met een grote auto rond te rijden? Voor de duidelijkheid: in onze verontwikkelde westerse wereld gebruikt zowat iedereen (die niet tot de vierde wereld behoort) teveel energie om op lange termijn houdbaar te blijven. Onze ecologische voetafdruk, die onze aarde stilaan vertrappelt, kan op verschillende manieren uitgedrukt worden: in energieverbruik, in CO2-uitstoot, in gebruikt landareaal. In landareaal is dat volgens http://www.footprintnetwork.org/ voor België, rijk of arm en kinderen inbegrepen, ongeveer 5,1 hectare per persoon, terwijl ons kleine landje slechts 1,1 hectare per persoon kan hebben. Landen met meer ruimte en minder bevolking komen uit zulke berekeningen natuurlijk wat beter uit. En het wordt voorlopig alleen maar erger, zowel op gebied van demografie als van energieverbruik, voorspellen onheilspellende schattingen voor het jaar 2100. Naast de uitdijende wereldbevolking -- een probleem op zich -- is het probleem dus onze immer toenemende honger naar energie.
De vraag is of wij wel met minder energie kunnen en willen. Wij zijn een levensstijl gewoon geraakt met veel electriciteit, mobiliteit, voeding, en warmte, en dat zijn allemaal vormen van energie. Om ons energieverbruik drastisch terug te dringen, zouden we kunnen electrische toestellen en verlichting uitschakelen wanneer we ze niet nodig hebben, minder verplaatsingen maken en minder reizen, minder en minder rijkelijk eten, en de thermostaat een graadje of 2 lager zetten. Dat kan tesamen al een groot verschil uitmaken.
Hoe ver moeten we hierin gaan? Om even het andere uiterste op te zoeken: we kunnen misschien alle electrische toestellen het huis uitkieperen; enkel nog het daglicht gebruiken; thuis vakantie houden en op TV een mooie documentaire bekijken; alles per telefoon/email doen of helemaal niet doen; geen vlees meer eten en alleen basisvoedsel in grote hoeveelheden; een paar dikke truien aandoen en de thermostaat op 15 graden zetten. We zouden bij wijze van spreken in een grot kunnen gaan leven en onze ecologische voetafdruk zou eindelijk voldoende laag zijn.
Maar wat is dan onze levenskwaliteit? We zijn ook mensen. We willen ons ontplooien en zaken verwezenlijken. We willen ons vermaken en hobby's beoefenen. Kortom, we willen genieten van het leven want we leven maar 1 keer. En dat allemaal zonder al te strikte grenzen op onze vrijheid. En dat moet kunnen. Het is ook dankzij ons en ons technologisch succes dat we überhaupt tijd en geld en energie over hebben om dingen te doen buiten de basisbehoeften als overleven en eten zoeken. Maar we moeten niet overdrijven. We doen wel heel gekke dingen: computers blijven dagenlang aanstaan en de ventilator moet dat koelen; we maken per vliegtuig citytrips van 1 of 2 nachten; we eten te veel en rijden dan met de auto naar de fitness om overtollige kilo's eraf te werken op dure toestellen (waarbij we dan bovendien de energie gewoon laten dissiperen); we stoken het binnenshuis zo warm dat de lucht te droog wordt en gebruiken luchtbevochtigers om dat te compenseren.
Het is tijd om wat meer te beseffen dat wij de wereld nu uitputten aan eenmalige energiebronnen als fossiele brandstoffen; dat vele andere mensen in de wereld niet eens aan de basisbehoeften kunnen voldoen; dat morgen ook onze kinderen en hun kinderen hier moeten leven.
Dus (zonder het wijsvingertje teveel te willen opsteken) bij voorbeeld: gebruik tijdklokken waar mogelijk, ga met de fiets of trein als het even kan, koop een energie-efficiënte auto (naar uw noden, niet uw status) en rij slimmer (rij verantwoord, niet macho; anticipeer zodat je minder hoeft te remmen), maak minder maar langere vliegreizen, varieer in voeding (vooral minder vlees), isoleer uw huis en installeer zonneboiler of zonnecellen. Sommige maatregelen vergen een investering, maar andere besparen u zeker geld. Er is een bewustwording, een mentaliteitsverandering nodig. De overheid kan helpen met bewustwordingscampagnes, financiële stimulansen en ondersteuning van ontwikkeling van technologie. Met de juiste mentaliteit, wat creativiteit en de hulp van de technologie hoeven dergelijke en andere maatregelen vaak weinig of geen vermindering van het "perceived comfort" te betekenen. Het is aan ieder van ons in onze rijke westerse wereld om een eerbaar evenwicht tussen energie en ecologie te vinden.
(foto: BFF)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten