Gezondheid en het leven

Gezondheid is het belangrijkste goed dat we hebben in het leven. Als je gezondheid achteruit gaat, dan worden een hele hoop dingen plots minder belangrijk.

Met Nieuwjaar wensen we elkaar steevast een goede gezondheid toe. En als de schoolresultaten van kindlief niet zo meevallen, wordt vaak gezegd: "Ach, als ze maar gezond zijn". Zonder al te kapitalistisch of kwantitatief te willen doen, wordt soms in geld uitgedrukt wat een goede gezondheid iemand waard zou zijn. Alles heeft een prijs (denk bij voorbeeld aan de film "Indecent proposal"), en voor welke geldprijs iemand dat goed zou willen opgeven. Ik lees ergens iets als 210000 euro. Of toch iets in die grootteorde. (Al denk ik dat de leeftijd van de persoon in kwestie wel kan meespelen: als je oud bent, heb je al een lang gezond leven gehad, of misschien hoef je dan geen geld meer.)

Gezondheid en het leven zijn onlosmakelijk verbonden met elkaar. De gezondheid en daarmee ook het leven kan plotsklaps omslaan, bij voorbeeld door een ongeluk of kanker. Als kanker komt, dan leef je daarmee. Genezen van kanker bestaat eigenlijk niet, jammer genoeg. Als het goed gaat en je wordt genezen verklaard, dan nog blijft de angst of het terugkomt, misschien onder een andere vorm. Maar dat belet niet om te leven. Integendeel leef je vaak bewuster en intenser dan voorheen. Kanker hoort daarom bij het leven, en bij de natuur. Het is een aberratie, een uitwas, een niet-lineaire ontsporing van de chaotische en onvolmaakte natuur van de natuur.

Bij een ongeluk, kan het leven meteen gedaan zijn. Ook de dood hoort bij het leven. Het is "de enige zekerheid" die we hebben, want we gaan allemaal ooit dood. Daarin zijn we allemaal gelijk.

Maar daar houdt het op wat betreft de gelijkheid tussen mensen. Sommigen leven lang, hebben een goede gezondheid, hebben af en toe geluk, en/of hebben meer talenten. Het is alsof we allemaal dezelfde loopwedstrijd van het leven lopen, maar de meet is voor iedereen anders, we hebben allemaal ander schoeisel en materiaal, we hebben al dan niet tegenwind, en/of we hebben langere benen. Zo is ook geluk een deel van het leven.

We hopen dat ons alles goed gaat en ons geen pech overkomt. Maar er is geen garantie. Het leven is niet eerlijk, het is als een loterij of een russische roulette. Zo is het nu eenmaal. We kunnen er niet veel aan doen, en daarom hopen we, zijn we optimistisch. Hoop doet leven. Daarom is hoop ook verbonden met het leven.

En dus omdat het leven zo onvoorspelbaar is, moeten we niet alleen plannen voor de toekomst en het verleden in herinnering houden, maar vooral ook niet vergeten nú te leven. "Carpe diem" van Horatius is een oude wijsheid. John Lennon verwoordde het ooit op zijn manier als "Life is what happens to you while you're busy making other plans". Aan de andere kant ook niet al te hedonistisch of bourgondisch overdrijven, maar alles in proportie, in een goede balans. Dat wisten de oude Grieken al, zo leerde ik ooit van mijn opa, getuige een inscriptie op de tempel van Apollo in Delphi: "Mèden agan"; of met Terentius: "Ne quid nimis"; of zoals de Zweden zeggen: "lagom är bäst".

(foto: descampe.net)